Doppler-sonografija u trudnoći
Doppler-sonografija, popularno kolor dopler ultrazvuk, ultrazvučna je metoda koja uporabom Dopplerovog učinak prikazuje promjene u brzini protoka krvi kroz jedan organ. Dopplerov učinak je fizikalni fenomen kada dolazi do promjene visine tona zvučnog vala konstantne frekvencije ako se izvor zvuka kreće u odnosu na promatrača ili promatrač u odnosu na izvor zvuka.
Ultrazvučni aparati koji koriste Doplerov učinak koriste u svom radu promjenu frekvencije ultrazvučnih valova koja nastaje njihovim odbijanjem od krvnih stanica koje se kreću unutar krvnih žila. Krvne stanice koje su bliže izvoru ultrazvučnih valova odbijaju ih smanjujući frekvenciju odbijenog vala i suprotno, krvne stanice koje su udaljenije od izvora ultrazvučnih valova odbijaju ih povećavajući frekvenciju odbijenog vala.
Na taj način, poznavajući brzinu ultrazvučnog vala aparat mjeri brzinu protoka krvi kroz krvne žile, na temelju čega možemo zaključiti kakvo je stanje krvne žile, postoji li dovoljan protok ili ga uopće nema kroz ispitivani organ. Nove krvne žile kod tumora stvaraju specifičnu ultrazvučnu sliku, koja se također može prepoznati uz pomoć kolor doplare ultrazvuka.
I dok svjetski znanstvenici još uvijek dvoje o značenju ove metode kao postupka probira, u ginekologiji i u porodništvu postoje sasvim jasne indikacije za ovu pretragu.
Indikacije za Doppler-sonografiju u trudnoći:
- hipertenzija (preeklampsija/eklampsija) u aktualnoj ili prethodnoj trudnoći,
- sumnja na zastoj rasta djeteta u aktualnoj trudnoći,
- niska porođajna težina djeteta u prethodnoj trudnoći,
- intrauterina smrt djeteta u prethodnoj trudnoći,
- abnormalnosti srčane frekvencije djeteta,
- višestruka trudnoća s diskordantnim rastom,
- sumnja na anomalije srca ili krvožilnog sustava u djeteta.
Zbog specifičnosti u razvitku feto-maternalnih krvnih žila, kolor dopler ultrazvuk se preporučuje načiniti tek nakon 20. tjedna trudnoće. Izuzetak je sumnja na anomalije fetalnog srca ili krvnih žila. Na rezultate pretrage utječe korištenje nekih lijekova, kao i kofeina.
Geburtsh u. Frauenheilk 1995; 55:605-615
gyn 1997; 2:319-322
Dr. Vesna Harni
